In gesprek met Stichting Vluchtelingenwerk: 'Wij bieden mensen een luisterend oor'

Stichting Vluchtelingenwerk begeleidt asielzoekers en vluchtelingen bij hun asielprocedure in Nederland. Op verschillende locaties in Nederland bieden zij juridische en sociaal-maatschappelijke hulp. In voormalig Fletcher Hotel Epe-Zwolle - waar maximaal 276 asielzoekers worden opgevangen - zijn zij twee keer per week aanwezig. Tessa van den Beld, teamleider Juridisch, vertelt over haar werk en wat haar drijft om dit te doen.

Wat doet Stichting Vluchtelingenwerk precies?

Stichting Vluchtelingenwerk biedt juridische en sociaal-maatschappelijke begeleiding aan asielzoekers en vluchtelingen. Sociaal-maatschappelijke begeleiding houdt in dat we mensen helpen bij bijvoorbeeld het aanvragen van rekeningen en verzekeringen. In het Fletcher Hotel richten we ons op juridische begeleiding. 

Wat houdt dat in?

We leggen de inwoners uit hoe hun asielprocedure werkt, brengen ze op de hoogte van nieuwe wetten en regelgeving en bereiden ze voor op gesprekken bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). In deze gesprekken wordt bepaald of ze asiel krijgen. Ze hebben een advocaat die ze hierbij ondersteunt. Die werkt vaak op afstand, waardoor ze hier minder contact mee hebben. Wij bieden ze extra begeleiding.

Er zitten maximaal 276 asielzoekers in het Fletcher; hoe bied je hen allemaal begeleiding?

Het is inderdaad erg druk en soms lastig om iedereen een-op-een te spreken. Daarom hebben we op dinsdag en donderdag spreekuren. Hier kunnen inwoners die vragen hebben of iets willen bespreken binnenlopen. Ook organiseren we regelmatig een groepsvoorlichting. Zo kunnen we een grotere groep in één keer bereiken. We vinden het belangrijk dat mensen weten waar ze aan toe zijn. Veel inwoners zitten in onzekerheid en hebben vragen. Wij proberen die onzekerheid zoveel mogelijk weg te nemen.

Hoe ziet zo’n groepsvoorlichting eruit?

Wanneer de IND bijvoorbeeld een nieuw landenbeleid invoert, dan organiseren wij een bijeenkomst om inwoners daar zo snel mogelijk over te informeren. Een tijdje geleden is er voor Soedan een nieuw landenbeleid ingevoerd waar we al heel lang op wachtten. Dit beleid houdt in dat mensen uit bepaalde hoog-risicoprovincies voorrang krijgen op de asielprocedure. Deze mensen zitten al maanden, soms jaren in onzekerheid. Teruggaan naar hun eigen land is enorm gevaarlijk. Het is dan fijn dat wij ze duidelijkheid kunnen geven over hun situatie. 

Wat maakt Stichting Vluchtelingenwerk uniek?

Wij staan dichtbij de asielzoekers. Sommigen hebben al op verschillende locaties gewoond en hebben geen zicht op een betere toekomst. Ze komen in een vreemd land, spreken de taal niet en moeten vaak familie missen. Wij bieden ze een luisterend oor, begeleiden ze in hun procedure en leggen ze de wetten en regelgeving uit. We proberen ze weer een beetje hoop te geven. Je merkt dat het lastig is voor asielzoekers en vluchtelingen om mensen te vertrouwen. Wij proberen die drempel weg te nemen. 

Wat drijft jou om dit werk te doen?

In 2022 startte ik bij Stichting Vluchtelingenwerk als vrijwilliger. Ik deed een master in migratie- en mensenrechten en wilde ervaring opdoen in de praktijk. Dat was in een asielzoekerscentrum. Daarna ben ik fulltime voor de stichting gaan werken en doorgegroeid tot teamleider. 

Ik doe dit werk omdat ik het óók fijn zou vinden om een organisatie als Stichting Vluchtelingenwerk te hebben als ik in dezelfde situatie zou zitten als de vluchtelingen en asielzoekers. Het brengt zoveel zorgen en stress met zich mee om aan te komen in een onbekend land, waar je de taal niet spreekt, de cultuur niet kent en je er helemaal alleen voor staat. De meeste mensen hebben verschrikkelijke dingen meegemaakt. Het is fijn dat zij weten dat Stichting Vluchtelingenwerk achter hen staat. Dat, als er niemand is die naar hun verhaal wil luisteren, wij er voor hen zijn. Al kan ik maar 1% van hun dag beter maken: daar doe ik het voor. 

Al kan ik maar 1% van hun dag beter maken: daar doe ik het voor.

Hoe ziet een dag van de bewoners in het Fletcher eruit?

Ze hebben elke dag drie gezamenlijke eetmomenten. Verder zijn de dagen vrij invulbaar. De inwoners willen graag werken. Het COA bekijkt nu de mogelijkheden voor vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld op de akkers van het Episch Centrum of werken bij voetbalclubs. Daarnaast worden er verschillende activiteiten georganiseerd, zoals sport- en spelactiviteiten. Ook vindt er elke maandag een filmavond plaats.

Werkt Stichting Vluchtelingenwerk samen met andere organisaties?

Ja, we hebben ketenpartners zoals het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), Nidos en de GZA. Nidos begeleidt minderjarige asielzoekers. In het Fletcher zitten bijvoorbeeld enkele meerderjarige asielzoekers die met een broertje of zusje zijn gekomen. Zij worden begeleid door Nidos. Daarnaast heeft Stichting Vluchtelingenwerk een aparte tak: Time4You. Zij organiseren leuke activiteiten voor kinderen en jongeren.  

Zijn jullie nog op zoek naar vrijwilligers?

Ja, het is momenteel erg druk waardoor het lastig is om iedereen persoonlijk te begeleiden. We zijn hard op zoek naar vrijwilligers die bijvoorbeeld willen helpen bij de spreekuren op dinsdag en/of donderdag. Je hebt geen juridische kennis nodig: daarvoor zijn wij er. Wij bieden alle cursussen aan die nodig zijn. Je moet vooral leergierig zijn! Dus hierbij een oproep: lijkt het jou leuk om asielzoekers te begeleiden in hun procedure en een luisterend oor te bieden? Wij komen graag met je in contact. Meld je aan via onze website.